Fantasie, kritiek & realisme: de Disneystrategie

Ooit gehoord van de Disneystrategie? Niet als in ‘de magie zorgt er wel voor dat er gemanifesteerd wordt’— al klinkt dat misschien verleidelijk op een zonnige donderdag. Nee, het is een verrassend praktische denktool, bedacht door (jawel) Walt Disney zelf. En als je een ondernemer bent of een team aanstuurt dat soms voelt als een losgeslagen circus… dan wil je deze aanpak misschien toch even serieus nemen.

Drie stoelen, één idee

Hier komt het op neer: Disney had drie denkwijzen, die hij bewust gescheiden hield. Eerst was hij de dromer — degene die alles durfde te verzinnen. Daarna de realist — die keek: oké, leuk bedacht, maar hoe maken we dit echt? En tot slot was er de criticus — die met een scheef oog vroeg: wat kan hier misgaan?

En nee, hij voerde geen toneelstukje op in z’n eentje. Hij ging letterlijk naar verschillende kamers om elk van die rollen te spelen. Het klinkt wat theatraal, maar er zit iets in. Misschien herken je het ook: ideeën die in je hoofd briljant lijken, maar zodra je ze hardop zegt… tsja.

Wat als je voortaan bewust even wisselt van ‘stoel’ voordat je iets lanceert?

De dromer: durf groot te denken

Zeker als groeiend leider of ondernemer trap je soms op de rem nog voordat het idee vorm krijgt. Je denkt: ‘Hmm, dit klinkt misschien te ambitieus’ of: ‘Ik weet niet of ik dit kan verkopen aan mijn team.’ Maar de kracht van deze fase zit juist in het loslaten van remmen. Denk even niet aan geld, tijd of capaciteit. Wat zou je doen als alles kon?

Bij ons? We zaten op het Suikerterrein in een woonwagen als werkplek en droomden van een grote ruimte waar we met een heel team bruisend aan de slag konden. Midden in de stad. Absurd? Totdat we een paar acties uitzetten, en een maand later zaten we in het Kasteel, vlak bij het Noorderplantsoen, op de mooiste plek die je kunt wensen

De realist: oké, en hoe dan?

Hier komt de nuchtere blik. Niet om je droom onderuit te halen, maar om te bouwen. Je gaat kijken: wat hebben we nodig, wie moet erbij betrokken worden, en wanneer zou dit kunnen starten? Niet alles hoeft meteen een businessplan te worden. Soms is een simpele schets of eerste stap al genoeg om beweging te creëren.

Tegelijk… dit is ook het moment waarop dingen spannend worden. Want nu zet je het licht aan in de kamer van je idee, en zie je ineens dat er ook rommel ligt. Prima. Laat die rommel liggen — je hoeft het nog niet op te ruimen.

De criticus: wat werkt niet, en is dat erg?

Deze fase is tricky. Kritiek voelt vaak als de boosdoener, de sfeerbreker. Maar als je ’m op de juiste manier inzet, helpt-ie je om je blinde vlekken te spotten vóór je met 100 km/u de verkeerde afslag neemt. De truc? Wees streng, maar eerlijk. Niet cynisch.

Wat ik merk — en misschien heb jij dat ook — is dat ik soms té kritisch ben in de droomfase. Dat ik een idee afmaak voordat het geboren is. De kracht zit ‘m dus in het scheiden van de fases. Eerst dromen. Dan bouwen. Dán pas schieten.

Hoe kun je dit gebruiken in je team

Wil je een creatieve sessie houden die echt werkt? Probeer dit eens:

1. Begin met dromen. Laat iedereen alleen maar ideeën spuien, zonder oordeel. Niks is te gek.

2. Stap daarna over naar de realist-stoel. Stel vragen als: wat zou de eerste stap kunnen zijn? Wat is al wél mogelijk?

3. Sluit af met de criticus. Laat teamleden gaten prikken — constructief. En neem die feedback weer mee naar een volgende ronde (of terug naar de droomfase).

Soms is het rommelig. Soms loopt het door elkaar. Ook goed. Het hoeft geen exacte wetenschap te zijn. Je werkt met mensen, geen machines. Wat wij doen? we zetten echte stoelen neer. Dat helpt ons om Disney volledig te benutten.

Wat is jouw favoriete stoel?

Ben jij iemand die van nature meer droomt, bouwt of kritisch kijkt? En hoe gaat dat in je team?Laat het ons weten. Of beter nog — deel eens een project waar je een van die stoelen tekort kwam. We zijn benieuwd wat er gebeurde. Misschien herkennen anderen zich er ook in.